گروه سیاسی- رجانیوز: حمایت امریکایی ها از اصلاح طلبان در ایران سر درازی دارد و حتی اگر افکار عمومی جملات صریح جرج بوش در سال 88 مبنی بر اینکه «اصلاح طلبان در ایران خط مقدم آمریکا هستند.» را فراموش کرده باشد، این روزها مضمون سخنان بوش را می توان از سوی دیگر مقامات امریکا از جمله باراک اوباما و گری سیمور شنید.
برچیدن غنیسازی صنعتی دستور کار مذاکرات آینده
آخرین ارزیابیها از توافق ژنو و اجرای آن در گفتوگو با مهدی محمدی، کارشناس هستهای
برچیدن غنیسازی صنعتی دستور کار مذاکرات آینده
حدود
دو ماه از امضای توافق ژنو میگذرد و اجرای آن از دیروز شروع شده. در این
مدت بحثهای متنوعی در دفاع از این توافق یا در نقد آن مطرح شده است. اگر
بخواهیم از یک منظر کلان، آخرین جمعبندی و قضاوت را درباره این توافق
بگوییم، چه نکاتی قابل طرح است؟
چند نکته بسیار مهم و اساسی وجود دارد که با وجود اینکه تا امروز خیلی
درباره توافق ژنو حرف زده شده، به این نکات کمتر توجه شده است. نکته اول
درباره توافق ژنو که بسیار مهم است اما تا به حال مغفول مانده این است که
توافق ژنو، سندی است که در آن تیم مذاکرهکننده پذیرفته ایران یک استثنا در
جامعه بینالمللی است و غربیها کاملا حق دارند با ایران به عنوان یک عضو
عادی جامعه بینالمللی که مثل همه اعضا حقوق و تکالیفی دارد رفتار نکنند.
هم ساختمان این سند نشان میدهد ایران به مثابه یک استثنا در نظر گرفته شده
و هم محدودیتهایی که در این سند بر ایران تحمیل شده همین را نشان میدهد.
ساختمان سند یک گام اول تعریف میکند که زمانبندی 6 ماهه دارد. این گام
اول از دید غربیها گام اعتمادساز است معنیاش هم این است که اساسا برای
اینکه مذاکرات واقعی با ایران آغاز شود ایران باید یکسری اقدامات اولیهای
را انجام بدهد تا حداقل میزان اعتماد لازم برای حرف زدن با ایران فراهم
شود. خودشان میگویند این اقدامات است که گفتوگو را تبدیل به مذاکره
میکند. بعد یکسری گامهای اضافی تعریف شده که زمانبندی ندارد یعنی از
همین الان غربیها میتوانند خواستار اجرای آنها شوند که یکی پیگیری
قطعنامههای شورای امنیت است و دیگری حل و فصل همه مسائل باقی مانده از
جمله ابعاد احتمالی نظامی با آژانس که مستلزم دسترسی به تاسیسات و
دانشمندان نظامی ایران است. بعد یک گام نهایی داریم که زماندار است ولی
زمان آن الان مشخص نیست منتها میدانیم که دوطرف توافق کردهاند این زمان
طولانی خواهد بود. در این گام آخر است که بخشهایی از برنامه غنیسازی
ایران برچیده میشود و برنامه بشدت محدود میشود. غربیها گفتهاند
میخواهند گام نهایی 20 ساله باشد. بعید است چنین اتفاقی بیفتد ولی این
مقدار هست که طرف ایرانی پذیرفته این گام طولانی خواهد بود. بعد از اجرای
کامل و موفق گام نهایی در پاراگراف آخر سند گفته شده اتفاقی که میافتد این
است که برنامه هستهای ایران شبیه برنامه هستهای بقیه اعضای معاهده خواهد
شد.